De beste CSRD-aanpak? Leer van de lessen uit het verleden

Door de beoogde complexiteit van CSRD zijn organisaties ijverig op zoek naar ‘de heilige graal’ der strategieën en ESG-experts die ze daarbij kunnen helpen. ‘Een logische reactie, maar het verleden leert ons dat dit niet de beste aanpak is’, aldus Ilana van Berkum, Business Line Manager Risk bij ITDS. ‘Uit ervaring weten we dat elke nieuwe wetgeving in het begin wordt geschuwd, maar dat het goedkomt mits je op tijd actie onderneemt en pragmatisch te werk gaat.’ Ilana vertelt meer over waarom de implementatie van CSRD valt of staat met het aanhaken van de juiste expertise en waarom we het vooral ook niet moeilijker moeten maken dan het al is. CSRD is namelijk al complex genoeg. 

De deadline nadert, maar nog weinig organisaties zijn al zover dat ze kunnen rapporteren volgens de CSRD-standaarden. Dat komt doordat CSRD andere uitdagingen met zich meebrengt dan vergelijkbare rapportageverplichtingen. ‘De rapportagevereisten zijn uitgebreid en vereisen veel en gedetailleerde informatie’, begint Ilana. ‘Informatiesystemen zijn hier nog niet op afgestemd. Daarnaast is duurzaamheid vaak een nieuw onderwerp voor organisaties. Data hierover is vaak nog niet vastgelegd of zelfs onbekend en moet worden opgehaald uit de hele waardeketen; zowel intern vanuit verschillende afdelingen als bij derde partijen zoals leveranciers en klanten. Een belangrijk onderdeel is namelijk het stakeholderdialoog. Dit alles maakt de implementatie van de wetgeving vrij complex.’

Wachten loont niet altijd

Door deze complexiteit zie je dat veel bedrijven afwachtend zijn in hun inspanningen om CSRD te implementeren. Dit in de hoop dat de ‘beste strategie’ nog op hun pad komt. Soortgelijke situaties deden zich in het verleden ook voor bij andere wetgevingen. Passiviteit lijkt een terugkomende kwaal waar bijna elke organisatie last van heeft. ‘Neem bijvoorbeeld de implementatie van IFRS. Net als bij CSRD, werd de wetgeving gezien als een grote uitdaging. Aanpassingen aan processen, IT-systemen en strategieën waren nodig om te voldoen aan de nieuwe standaarden.’

In plaats van gelijk te beginnen, stelden veel organisaties de implementatie uit in de hoop op best practices van toezichthouders en de markt. ‘Deze richtlijnen boden misschien wat extra handvatten, maar veranderden nagenoeg niets aan het succes van de implementatie’, legt Ilana uit. ‘Daarentegen zorgde deze terughoudendheid in veel gevallen voor vertragingen wat op zijn beurt weer leidde tot hogere kosten en onvoorziene uitdagingen.’

Hulp van duurzaamheidsexperts

Wat betreft CSRD gaan ze zelfs nog een stapje verder. Naast dat organisaties zich passief hebben opgesteld in afwachting van gedetailleerde richtlijnen en standaarden, laten ze het slagen van de implementatie ook afhangen van duurzaamheidsexperts. Deze experts hebben kennis van Environment, Social en Governance (ESG) en kunnen de organisatie ondersteunen bij het formuleren van de ESG-strategie. ‘Het is logisch dat men duurzaamheidsexperts wil aanhaken bij een wetgeving waarin duurzaamheid de basis vormt’, vindt Ilana. ‘Maar zijn zij ook degene die de systemen en processen gaan aanpassen? Gaan zij zich vastbijten in technische uitdagingen en stakeholdermanagement?’

‘Daar schuurt het’, vindt Ilana. ‘Deze experts bezitten vaak niet over de juiste kennis en ervaring die nodig zijn om de technische vertaalslag te maken van de wetgeving. Voor dit deel moet je toch echt een ander soort expert inschakelen. Een partij die ervaring heeft met het implementeren van wet- en regelgeving en bovendien bedreven is in datamanagement. Experts die de vertaalslag kunnen maken van de wetgeving naar requirements en IT. ESG voert misschien de boventoon, maar in de kern is CSRD gewoon een rapportageverplichting.’

Rapportageproces als basis

Inmiddels weten we uit ervaring dat je elke nieuwe wetgeving het best proactief en pragmatisch kunt aanvliegen. Ook in het geval van CSRD: wacht niet op best practices of op advies van duurzaamheidsexperts, maar ga aan de slag met implementeren. Maak hierbij een duidelijke scheiding tussen het strategische en technische deel van CSRD en haak de juiste expertise aan. En zorg ervoor dat de rapportage processen geïntegreerd worden in de dagelijkse bedrijfsvoering. CSRD is namelijk een doorlopende verplichting en geen eenmalige rapportage.

Onthoud dat de wetgeving voor iedereen nieuw is en je niet meteen alle antwoorden hoeft te hebben. Door te investeren in een kwalitatief rapportageproces krijg je beter inzicht, waardoor je je ESG-doelen kunt aanscherpen en een sterke strategie kunt opstellen. Ga dus niet op zoek naar de ‘heilige graal’, maar ontwikkel zelf de beste aanpak voor de implementatie van CSRD, die past bij jouw organisatie.

Met meer dan 25 jaar ervaring op het gebied van wet- & regelgeving hebben we gezien hoe het moet, maar ook hoe het níet moet. Vanuit ITDS geloven we in onze pragmatische werkwijze dat heeft geleid tot talloze succesvolle implementaties. We komen niet alleen met een leuk plan, maar zorgen ook voor de implementatie én draagkracht binnen de organisatie. Al 25 jaar is dit een efficiënte en kosteneffectieve aanpak gebleken. Meer informatie over onze diensten vind je hier.