Misschien wel het moeilijkst: IT weer simpel maken.

IT-systemen groeien en vertakken, tot we ze amper nog overzien. Het kan niet anders, zeggen we. Het is nou eenmaal ingewikkeld. Maar is dat zo? Gerrit Vos ziet het anders.

Veel verzekeraars en banken hebben een ingewikkelde architectuur van systemen, die in de loop der jaren alleen maar ingewikkelder geworden is. En laten we eerlijk zijn: bijna niemand heeft het totale overzicht. Als we ook zo met de architectuur van onze kantoren om zouden gaan, zouden ze horizontale liften hebben of liften die alleen naar boven of naar beneden kunnen, kelders bovenin het gebouw, lichtschakelaars op de toiletten die ook het licht van vier kamers verderop regelen en de entree op de midden etage. Het zou een heel vreemd gebouw worden, alleen begrijpelijk voor mensen die er al heel lang werken.

Satellieten en ruimtestations

Is dat nou nodig, zo’n ingewikkelde architectuur? Vergelijk de uitdagingen van u als bank of verzekeraar eens met die van de ESA of NASA. Zij sturen satellieten de ruimte in, bemannen ruimtestations en ontwikkelen ruimteschepen om andere planeten te bezoeken. Als zij dat net zo zouden organiseren als wij onze bedrijven, was Apollo 13 eerder regel dan uitzondering. Wat doen zij dan dat wij niet doen? Ze stroomlijnen processen net zo lang tot ze hyperefficiënt zijn. Eenvoud is veiligheid. En vooruitgang.

Waarom maken wij het onszelf dan wel zo moeilijk? Allereerst: omdat het zo gegroeid is. Niemand heeft de systemen zo ontworpen. Ze zijn organisch ontstaan. Maar waar in de natuurlijke evolutie de biologie bepaalt wat het beste werkt, waren dat hier mensen. Knappe koppen bedachten bijvoorbeeld dat het beter zou zijn om zoveel mogelijk samen te brengen in één systeem. Want dan hoeft het maar één keer gebouwd en onderhouden te worden. Maar waar ze geen rekening mee hielden, is dat alles dan telkens in het kwadraat ingewikkelder wordt. Verder doen IT-ers weinig aan hygiëne. Nieuwe systemen worden geïntroduceerd, terwijl de oude gewoon intact blijven. En in tegenstelling tot de natuur zijn er in de IT geen aasgieren om de restjes op te ruimen.

Hou het simpel

Wat kunnen we nou leren van ESA, NASA en de natuur? Simpel, als je het mij vraagt: hou het simpel. Knoop niet alles aan elkaar en ruim de rotzooi op. Ik begrijp ook wel dat zo’n simpel antwoord het probleem niet oplost. Maar we moeten wel stappen maken om het IT-landschap overzichtelijk en beheersbaar te maken. Ontwikkelingen als de cloud en outsourcing dwingen dit ook af.

Ik was laatst bij een grote buitenlandse verzekeraar. Zij hadden een aanbod gekregen om een single-line productstraat te voeren van 50 eurocent per polis per jaar. De kosten van de verzekeraar zelf lagen tussen de 10 en 15 euro per polis per jaar (de exacte cijfers had men nog niet, want het mainframe was na 30 jaar nog in productie). Maar de nieuwe productstraat paste niet in de bestaande architectuur. Dus besloot IT dat het niet door kon gaan. Wat mij betreft een gemiste kans om het simpeler te maken.

Door de huidige technologische ontwikkelingen (denk aan communicatie, BI-tools en API’s) is het niet meer nodig om alles in een systeem te stoppen of aan elkaar te plakken. Het aanbod van systeemleveranciers en serviceproviders is inmiddels zo groot dat systemen afzonderlijk kunnen draaien zonder het overzicht te verliezen. Tijd dus om op zoek te gaan naar goede standaardtoepassingen. En deze in gebruik te nemen zonder er teveel aan te gaan sleutelen. Zo blijft het simpel. En blijven de kosten laag. Want als iets goed is, waarom zou je het dan ingewikkeld maken?